Kuzey İrlanda'nın başkenti Belfast'ta Ulster University bünyesinde 2015'in mart ayında Sanat ve Tasarım Festivali düzenlendi. Festivale grafik, mimari, animasyon, illüstrasyon, heykel ve performans sanatı dallarında dünyaca ünlü sanatçılar katıldı. Belfast tam bir festivaller şehri: müzik, sinema ve diğer sanat dallarında yıl boyunca festivaller var. Belfast'ın yakın tarihinden gelen çatışma ve acılar da kentin dokusunda sanat ve yaşamın performansla yoğrulduğu bir ortam yaratıyor.
Kuzey İrlanda'nın başkenti Belfast'ın 10 bin yıllık bir geçmişi var. Kelt dilinde Beat Feirste "Nehrin Ağzı" anlamında kullanılıyor. Şehrin altından nehir geçmekte. Bu durum yüksek bina veya metro yapımını güçleştiriyor. Gene de İrlanda adasının en yüksek binaları (Obel Tower) Belfast'ta bulunuyor. Dünyada uzaydan görülebilen en eski insan yapımı anıt da Belfast'ta bulunuyor. Giant's Ring yani "Devin Yüzüğü" adı verilen insan yapımı taşlardan oluşan bir daire Belfast'ın hemen dışında bir turistik alan olarak ilgi görüyor. İrlanda adasının kuzeydoğusunda bulunan Belfast'ın ana yerlileri Keltler. İngilizlerin adaya gelişi görece olarak yakın. Kral James'in İrlanda adasını ilhak etmesi ve adayı koloni olarak tarıma açması ile beraber Belfast 1600'lü yıllarda gelişiyor. 19. yüzyılda sanayi devriminin gözde şehirlerinden olan Belfast göç alıyor ve büyüyor. 1950'li yıllara kadar devam eden bu büyüme bundan sonra sekteye uğruyor. Tekstil ve gemi yapımı iş yerleri kapanmaya başlayınca şehir de boşalıyor. Bugün hala pek çok tarihi boş bina restore edilerek otele dönüştürülüyor.
Adanın kuzeyi ve güneyi, 1920'de İngiliz-İrlanda savaşı sırasında gerçekleşiyor. Belfast kuzeyde kurulan İngiltere'ye bağlı yeni otonom bir bölgenin başkenti. Şehrin hemen güneyinde olan İrlanda Cumhuriyeti ile olan ilişkisi ikircikli. 1940'larda 2. Dünya Savaşı sırasında Alman savaş uçaklarının Belfast şehrini bombalaması ile çıkan yangınlar o dönemde tarafsız olan İrlanda Cumhuriyeti'nden gelen itfaiye araçları tarafından söndürülüyor. İrlanda bu yardımının bedelini de Dublin şehrinin Alman uçakları tarafından bombalanması ile ödüyor. 1970'li yıllarda vatandaşlık eşit hakları için mücadele veren Katolikler ile İngiltere'ye bağlı kalan protestanlar arasında iç savaş çıkıyor. Bu iç savaşın halk arasındaki popüler adı ise Kargaşa Dönemi (The Troubles).
Belfast'ta çatışmalar döneminden kalma en ilginç öge şehri ayıran mezhep duvarları. Her akşam saat altıdan sabah altıya belirli mahallerde iki mezhebe üye vatandaşları birbirinden ayırmak için çekilen duvarların kapıları kilitleniyor. Bu duvarların üzerinde çok sayıda siyasal içerikli resim (mural) bulunmakta. Duvar resimleri dışında Belfast'ta sembolik performanslar her gün yaşanıyor. Her yıl protestanlar Orange Day günü Katolikler St. Patrick's günü gösteriler yapıyorlar. Şehir merkezinde belediye binası önünde birbirine karşı İngiltere ve İrlanda bayrakları açarak hararetli tartışmalara giren vatandaşları her gün görmek mümkün. Şehrin merkezi ise mimari olarak Victoria dönemi sanatını yansıtan ihtişamlı binalarla dolu. Bunların en öne çıkanı ise Belediye binası. Harland and Wolf şirketi uzun yıllar boyunca Belfast'taki tersanelerde dünyanın en büyük gemilerini üretmiş. Bir işçi şehri
olan Belfast'ın iki önemli sanayisi tekstil ve gemi yapımı olmuş. Titanik gemisi Belfast'taki tersanelerde yapılıp denize indirilmiş. Burada bu günleri anımsamak için iki anıt var. Biri Titanik Müzesi diğeri ise Samson ve Goliath adındaki iki vinç. Harland and Wolf şirketinin dev binaları ise günümüzde sinema sektörü için kullanılıyor. Taht Oyunları (Game of Thrones) dizisi Belfast'ta Titanic Stüdyolarında çekiliyor.
Belfast'ın bir özelliği de popüler müzisyenlere olan sevginin ifadesi olan taklit grupların (tribute band) cenneti oluşu. Hemen her gün bilinen bir grubun hayran grubundan oluşan ve onlar gibi giyinen şarkılarını söyleyen gruplar Belfast barlarında çıkıyor. Gerçek gruplar da sessiz sedasız dünya konser turlarının ilk deneme ayağı olarak Belfast'tan geçiyorlar. Öyle ki Muse ve Postmodern Jukebox konserleri sessizce yapıldı ancak hemen sonraki hafta Muse taklit grubu Musest konserinin afişleri tüm şehri donattı.
Belfast'ın mezhep çatışmalarının korku saldığı sokaklarında bugün uluslararası sanat festivalleri yapılmakta. Eski İrlanda dört ana parçadan krallıklara ayrılmış. Bunlardan Kuzey İrlanda'yı kapsayan bölgenin adı Ulster. Ulster adı popüler bir kahvaltı tipinden siyasal görüşe kadar hayatın her yanında kullanılmakta. Belfast'ta Ulster Tasarım ve Sanat Festivali de adını buradan almış. Festival bu yıl oldukça dolu geçti.
Sanat ve Tasarım festivalinde ise yer alan en dikkat çekici performans Marilyn Arsem'den geldi. Sanatçı ''Zamanı işaretle'' (Marking Time VI) başlıklı çalışmasında minimal, mekana odaklı ve fark edilmemenin farkındalığı üzerinden yorumlayan performansı gerçekleştirdi. Performans sanatının ne olduğunu bilmeyenler için özetleyelim. 1960'lar konsept sanatı, kökeni futuristlerin teatral sunumlarına giden sürrealist ve dadaistlerden etkilenen bir sanat tipi. Sanatçının bedeni fikirlerini ifade etmek için kullandığı bir alan. Dans, pandomim ve farklı ifade biçimleriyle kendini beklenmedik yerlerde plansız biçimde doğaçlama gösteren bir sanat. Joseph Beuys ve Marina Abramovic bu dalın öncüleri. Performans tek defada gerçekleşen ve eseri yeniden üretilemeyen bir sanat. Bir kere gerçekleşen performans zaman ve mekan olarak eşsizlik taşıyor. Ancak filme alınırsa ve fotoğrafı çekilirse mekanda o an olmayanlarca bilinebiliyor. Ortada bir senaryo bir metin yok, dramatik etkiden çok içerik öne çıkıyor. Amaç seyircinin kendi yaşamı ve toplumla ilgi ezberini bozmak ve onları kendilerini sorgulatmak. Seyirci/katılımcı ile doğrudan bir iletişim söz konusu. Performans sanatı çeşitli türleriyle uluslararası alanda Almanya'da Fluxus, İngiltere'de Gilbert ve George'un canlı heykelleriyle uluslararası çeşitlilik gösteriyor. Türkiye'den Şükran Moral, Nil Yalter, Nezaket Ekici, Gülhatun Yıldırım gibi performans sanatçıları faal olarak çalışmalarına devam ediyor. Gezi protestoları sırasında Duran Adam eylemi ile dikkat çeken Erdem Gündüz'ün de yaptığı bu duruş tipik bir performans sanatı eseriydi.
Belfast Sanat ve Tasarım Festivali'nde Marilyn Arsem'in yanında Amanda Coogan ve Alastair MacLennan de çeşitli performanslarda bulundular. Festivalin diğer öne çıkan sanatçıları Pauline Cummins, Sinead Keogh, Mads Floor Andersen, Hugh O'Donnell, Jennifer Hanley, Fergus Byrne, Helge Meyer, Paddy Bloomer, Wahshi Kuhi , Peter Morgan Barnes, Christoff, Gillen Aliansyah, Caniago ve Maurice Blok oldular.
Halkının her daim sembolik sokak performansı yaptığı Belfast'ta, Taht Oyunları karakterleri olarak giyinip dilenenlerin yanısıra sokakta saat öğrencileriyle performans yapan sanatçıların iç içe yer aldığı Belfast sanat yapmıyor, onu yaşıyor.