Ankete katılanların % 39,2'si (2011'de % 33,2; 2012'de % 37,3) "Kendinizi siyasi açıdan nasıl tanımlarsınız?" sorusuna "Muhafazakar” olarak yanıt verirken, % 19,2'si "Cumhuriyetçi-Kemalist" olduğunu belirtti. Soruya yanıt verenlerin % 17,8'i ise kendisini "Milliyetçi" olarak tanımladı.Kadir Has Üniversitesi tarafından her yıl gerçekleştirilen, "Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması" 2013 yılı sonuçlarına göre yolsuzluk üçüncü en önemli sorun. Raporda dikkat çekici sonuçlar ortaya çıktı. Ankete göre, AKP'yi "başarılı" bulma oranı % 38,9'dan % 35,8'e düşerken, geçen yıl % 37,8 olan "başarısız" seçeneği, bu yıl % 46,4'e yükseldi.
Türkiye Sosyal-Siyasal Eğilimler Araştırması, 26 Aralık 2013 ile 13 Ocak 2014 tarihleri arasında, Türkiye nüfusunun genel temsiliyetine sahip 26 il merkezinde ikamet eden, 18 yaş ve üzeri 1.000 kişi ile yüz yüze gerçekleştirildi. Katılımcılara politika, ekonomik gelişmeler, Türkiye ve uluslararası gündem alanlarında sorular içeren anket yapıldı. Anketin güven düzeyi % 95, hata payı ± 3 olarak gerçekleşti.
Ankete göre, Türkiye'de halen işsizlik en önemli sorun olarak görülüyor. Terör sorun olarak alt sıralara inerken, bu yıl Türkiye'nin en önemli sorunları arasına yolsuzluk da girdi. En güvenilmeyen kurumlar sırasıyla; medya, siyasi partiler, ÖSYM, YÖK ve medya oldu. Ordu en çok güvenilen kurum olma özelliğini sürdürürken, halk yönetim şekli olarak parlamenter sistemi tercih etti. Gezi Parkı olaylarının siyasetin yapılış tarzını değiştirdiği inancı artarken, yargıya ve medyaya güvendeki düşüş devam etti.
Kadir Has Üniversitesi öğretim üyeleri Prof. Dr. Mustafa Aydın, Prof. Dr. Hasan Bülent Kahraman, Prof. Dr. Osman Zaim ve Prof. Dr. Banu Baybars Hawks'ın açıkladığı anketten öne çıkanlar: "Türkiye'nin en önemli sorunu nedir?" sorusunda ise bu yıl ilk kez seçenek olarak cevaplara dahil edilen "yolsuzluk", % 14,2 ile üçüncü sırada çıktı. Birinci sırada ise, her yıl olduğu gibi, % 29,3 ile "işsizlik" yer aldı. Ekonomik nedenler ise % 28,9 ile işsizliğin hemen arkasından geliyor. Kolluk güçlerine güven de % 47,3'ten 35,3'e gerilerken, yargıya olan güvende hızlı bir düşüş gerçekleşti. 2011 yılında % 38,8 olan yargıya güven 2012'de % 37,2'ye, 2013 yılında ise % 26,5'e indi. Medya, % 19 ile en az güvenilen kurum olma özelliğini sürdürdü.
Muhafazakarlık Artıyor
Ankete katılanların % 39,2'si (2011'de % 33,2; 2012'de % 37,3) "Kendinizi siyasi açıdan nasıl tanımlarsınız?" sorusuna "Muhafazakar" olarak yanıt verirken, % 19,2'si "Cumhuriyetçi- Kemalist" olduğunu belirtti. Soruya yanıt verenlerin % 17,8'i ise kendisini "Milliyetçi" olarak tanımladı. Araştırmadaki "Kendinizi etnik olarak nasıl tanımlarsınız" sorusuna ise, ankete katılanların % 51,3'ü "Türk" yanıtını verirken, % 9,3'ü "Kürt" tanımını seçti.
İşsizlik Hala En Büyük Sorun
"Türkiye'nin en önemli sorunu nedir?" sorusunda ise bu yıl ilk kez seçenek olarak cevaplara dahil edilen "yolsuzluk", % 14,2 ile üçüncü sırada çıktı. Birinci sırada ise, her yıl olduğu gibi, yine ankete katılanların % 29,3'ü Türkiye'nin en büyük sorunu olarak gördüğü "işsizlik" çıktı.
Ankete katılanların % 12,3'ü en büyük sorun olarak ekonomik krizi, % 10,9'u hayat pahalılığım, % 5,7'si ise gelir dağılımındaki eşitsizliği gösterdi. Buna göre, işsizlik hariç ekonomik nedenleri en büyük sorun olarak görenlerin oranı % 28,9 ile işsizliği en büyük sorun görenlere yaklaştı. Geçen yıl % 27,4 ile Türkiye'nin ikinci en büyük sorunu olarak görülen terör ise bu yıl % 4,7 oranıyla 7. sıraya geriledi.
Ekonomik Sıkıntılar Artıyor
Araştırmada hükümetin ekonomi politikaları ayrı bir başlık olarak katılımcılara soruldu. Ankete katılanların % 33,5'i hükümetin ekonomi politikalarını başarılı bulurken, % 48,1 'i başarısız buldu. Geçen yılki ankette ise hükümetin ekonomi politikalarını başarılı bulanların oranı % 31,5, başarısız bulanların oranı ise % 42 düzeyinde gerçekleşmişti.
Araştırmadaki "Son bir yıldaki ekonomik gelişmeler sizi nasıl etkiledi?" sorusuna ise, ankete katılanların % 43,7'si olumlu veya olumsuz olarak bir değişiklik olmadığını belirtirken; % 33,7'si "kendimi ailemi geçindiremedim" yanıtını verdi. Katılımcıların % 9,6'sı ise ekonomik olarak daha iyi durumda olduğunu belirtti.
Araştırmada Gezi Parkı olayları da katılımcılara yöneltilen sorular arasındaydı. Buna göre Gezi Parkı olaylarının Türkiye'de siyaset yapma tarzını etkileyip etkilemediği sorusuna "Evet, etkiledi" yanıtını verenlerin oranı % 60,1 oldu. Hükümetin, Gezi Parkı olayları sırasında izlediği politikalar için ise ankete katılanların % 52,8'i "Başarısız" yanıtını verdi.
Gezi Parkı, Siyaset Anlayışını Değiştirdi
Gezi Parkı olaylarının temel nedeni sorusuna ise katılımcıların % 30,2'si "Hükümet politikalarına tepki", % 29,8'i "Uluslararası güçlerin kışkırtması", % 21,8'i ise "Temel hak ve özgürlük talepleri" yanıtını verdi. 2013 yazında Türkiye'de gelişen gösterilerde medyanın tutumuna başarılı diyenlerin oram % 22,3'te kalırken, "başarısız" diyenlerin oranı % 47,4 oldu. Gösterilerin medyaya güvene etkisi sorusuna ise, % 48,8 ile "Zaten güvenmiyordum, bir değişiklik olmadı" şeklinde verilirken, % 27,4 "Güveniyordum, güvenim sarsıldı" dedi.
Teröre Karşı Demokratik-Ekonomik Çözüm
Ankette geçen yıla göre en belirgin değişiklik terör sorularına verildi. Terör sorununu çözmede en etkili yöntem sorusuna ankete katılanların % 40,1 'i siyasi yöntemler yanıtını verdi. Bu yanıt geçen yıl % 26,1 düzeyinde kalmıştı. Aynı soruya askeri yöntemler yanıtı verenlerin oranı ise bir önceki yıl % 50,1 iken, bu yıl % 35,9 düzeyine indi. Teröre karşı en etkin yöntem bu yıl ekonomik önlemler yanıtı ile kendini gösterdi. Geçen yıl % 8 olan ekonomik önlemler maddesini seçenlerin oram bu yıl % 20,5 düzeyine çıktı. Teröre karşı sosyal politikalar uygulanması gerektiğini belirtenlerin oram da % 6,9'dan % 20,4'e yükseldi. Türkiye'nin bölünme tehlikesi altında olduğunu düşünenlerin oranı ise % 46,9'dan 41,5'e düştü.